Pomnik Hetmana odsłonięty

O Stefanie Czarnieckim napisano wiele tekstów, wydano co najmniej kilkanaście opracowań książkowych. Jego postać inspirowała malarzy, rytowników i rzeźbiarzy. Pisano o nim strofy poezji i pieśni. Jego czyny wspomina tekst hymnu narodowego. Czarniecki był jednym z najbardziej zasłużonych żołnierzy XVII w. Rzeczypospolitej i zarazem jednym z najgorliwszych polskich patriotów na przestrzeni wieków. Z Warką związał się poprzez brawurową przeprawę wojsk polskich przez Pilicę podczas „potopu” szwedzkiego, a następnie pokonanie Szwedów pod Warką 7 kwietnia 1656 r.

Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego przybliżało postać Czarnieckiego i historię bitwy już kilkakrotnie. Szczególnym wydarzeniem była 350. rocznica Bitwy pod Warką w 2006 r. Już wówczas rodziły się pomysły na temat pomnika konnego. W 2011 r. z okazji 355. rocznicy bitwy, z tematem budowy pomnika Stefana Czarnieckiego przyszła do burmistrza miasta grupa społeczników. Zorganizowano spotkanie, zaproszono muzeum do współpracy. Tak z inicjatywy mieszkańców Warki, 7 kwietnia 2011 r. został zawiązany Społeczny Komitet Budowy Pomnika Stefana Czarnieckiego, którego celem stała się budowa pomnika zasłużonego Hetmana na wareckim rynku. W skład komitetu weszli: Dorota Iskra – przewodnicząca, dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. Stefana Czarnieckiego w Ostrołęce, Waldemar Górnicki - artysta rzeźbiarz, sołtys Niw Ostrołęckich pod Warką, Andrzej Zaręba – dyrektor Gminnej Jednostki Kultury „Dworek na Długiej” w Warce, Maciej Dobrzyński – radny Powiatu Grójeckiego, Teresa Knyzio – wiceburmistrz Warki, Iwona Stefaniak – dyrektor Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce.

Projekt pomnika wykonał Tomasz Górnicki, artysta rzeźbiarz, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, mieszkaniec gminy Warka. Opiekę artystyczną nad realizacją sprawował prof. Antoni Janusz Pastwa. Prace nad realizacją trwały 2 lata.

W 357. rocznicę zwycięskiej Bitwy pod Warką stanął na wareckim rynku, jedyny jak do tej pory, pomnik konny Czarnieckiego. Od 1956 roku, kiedy Warka uroczyście świętowała 300. rocznicę bitwy, plac ten nosi imię Stefana Czarnieckiego. W 1983 r. imię Stefana Czarnieckiego otrzymała Szkoła Podstawowa w Rozniszewie, a w 1996 r. Publiczna Szkoła Podstawowa w Ostrołęce. 24 sierpnia 2001 r. w Warce poświęcono i otwarto zmodernizowany most na Pilicy, nadając mu imię Hetmana Stefana Czarnieckiego.

Uroczystość odsłonięcia pomnika w niedzielę 7 kwietnia rozpoczęto patriotyczną mszą św. w kościele św. Mikołaja, w asyście Wojska Polskiego z udziałem wielu pocztów sztandarowych, wielu gości i mieszkańców Warki. Po mszy wszyscy zebrani przeszli na warecki rynek, tam przywitał ich burmistrz miasta. Przewodnicząca Komitetu Budowy Pomnika Dorota Iskra odczytała Akt erekcyjny, który następnie zamurowano pod pomnikiem. Przecięto biało czerwoną wstęgę i uroczyście odsłonięto Hetmana. Był apel poległych i salwy honorowe. Wszystko bardzo podniośle i uroczyście. Na zakończenie podziękowano sponsorom i darczyńcom. Najwięksi otrzymali statuetki z Czarnieckim na koniu. Uroczystość zakończył koncert pieśni wojskowych w wykonaniu Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Lotniczych z Dęblina, a wielu gości wykonało pamiątkowe zdjęcie pod pomnikiem.

Stefan Czarniecki był wybitnym dowódcą wojskowym, poprzez swoją postawę stanowi przykład jakich niewiele w historii Polski. Pokazał nam, co to znaczy służba publiczna właściwie pojęta. Wszystko, co zdobył, zawdzięczał nie karierowiczostwu czy protekcji, lecz ciężkiej pracy i osobistej odwadze. Był nieprzeciętnym żołnierzem, mistrzem wojny podjazdowej, człowiekiem twardym i odporny na ból, wytrzymałym na trudy, głód i brak snu. Ranny na polu bitwy, zalany krwią, potrafił wydawać rozkazy. Niekiedy okrutny, surowo karał wszelkie nieposłuszeństwa żołnierzy. Do wszystkich urzędów i tytułów doszedł ciężką pracą. Mówił o sobie: Jam nie z soli ani z roli, ale z tego co mnie boli wyrosłem.

Henryk Sienkiewicz, w liście nadesłanym na uroczystość odsłonięcia epitafium Stefana Czarnieckiego w Czarncy 5 maja 1907 r. napisał m.in.:

Zostawił on dla nas niezapomnianą naukę, że na ratunek Ojczyzny nigdy nie jest za późno i że z upadku zawsze podnieść ją można. Insze czasy i nie orężem, ale pracą, nauką i oświatą ludu należy dobijać się dobrobytu (…) By jednak zwyciężyć, by wiek niedoli w wiek błogiej pomyślności i swobody przemienić, trzeba tak wierzyć, w Boską i dziejową sprawiedliwość, taką mieć nadzieję w lepszej przyszłości i tak kochać Ojczyznę, jak wierzył, ufał i kochał Stefan Czarniecki.

Pamiętajmy o tym, fotografując się pod pomnikiem autorstwa Tomasza Górnickiego!

Iwona Stefaniak