Szanowni Państwo!

Z okazji jubileuszu 40-lecia Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce i Dnia Pułaskiego 2007 prezentujemy wystawę plakatów polonijnych – druków obwieszczających wydarzenia z życia Polonii w USA. Nie przypadkiem zaplanowaliśmy taką ekspozycję. Wareckie muzeum, działające od 1967 roku jest żywym pomnikiem „Bohatera dwóch narodów”, ale również miejscem pamięci o Polakach żyjących i tworzących za granicą, szczególnie w Stanach Zjednoczonych AP. Polacy czy Amerykanie polskiego pochodzenia, szczególnie skupieni w stowarzyszeniach i organizacjach polonijnych poprzez swoją aktywność przypominają o narodowych rocznicach, zasłużonych rodakach, ważnych wydarzeniach historycznych i społecznych. Tworzą swego rodzaju pamięć o Polsce i to co nazywamy patriotyzmem. Każdemu wydarzeniu towarzyszą druki reklamowe i promocyjne. Po latach stanowią one dokument, źródło informacji, nierzadko wiele mówią o czasie, w którym powstały. Są wśród nich zaproszenia, ulotki, ogłoszenia, plakaty.

Plakat to szczególna forma druku. Wymaga od projektanta pomysłu i syntezy treści, które chce przekazać. Zaczyna się od konkretnego zamówienia. Z założenia jest grafiką użytkową przeznaczoną do ekspozycji na słupach ogłoszeniowych, płotach, murach. Ma reklamować, informować o bieżących wydarzeniach, agitować. Projektant oprócz myślenia o danym wydarzeniu: wystawie, przedstawieniu teatralnym, koncercie, festiwalu, spotkaniu – wybiera pewne działanie artystyczne. Ma przemówić do widza hasłem i obrazem. Plakat krzyczy, czasem bawi. Może być melancholijny, wesoły, śmieszny, poważny. Działa na wyobraźnię, wzbudza gniew, stawia w gotowości, wywołuje chęć uczestniczenia. Widz powinien go dostrzec i pomyśleć. Historia plakatu pokazuje ciągłe doskonalenie tej formy - od barwnych ilustracji malarskich, po czysto literniczy i syntetyczny przekaz. Fenomen polskiego plakatu sięgający korzeniami Młodej Polski, a rozwinięty przez tzw. Polską Szkołę Plakatu – nakazuje myśleć o tej formie wypowiedzi artystycznej – jako o sztuce najwyższych lotów. Nie zawsze jednak plakat był projektowany przez grafika, architekta czy malarza. Decydowały o tym także względy ekonomiczne i organizacyjne danego wydarzenia. Tak było z wieloma plakatami, które możemy oglądać na tej wystawie. Wśród wystawionych plakatów prezentujemy przykłady artystyczne wybitnych projektantów: m.in. Jerzego Hryniewieckiego, Jana Młodożeńca, Jana Lenicy, Rafała Olbińskiego, Romana Kalarusa. Znaczną część ekspozycji stanowią jednak projektowane przez mało znanych artystów albo tworzone przez same organizacje polonijne tzw. „domowym sposobem”, drukowane na słabych papierach, na szybko. Miały przekazać informację, agitować, a następnie trafić do kosza. Zachowały się dzięki kolekcjonerom lub archiwom organizacji. Pozostały jako materiał dokumentalny. Dzięki nim m.in. możemy układać historię wydarzeń polonijnych. Pochwała należy się tym, którzy w przygotowaniu wydarzeń polonijnych zechcieli poprzez graficzne formy przekazać treści, postaci historyczne czy artystów. Chwała także tym, którzy przechowali plakaty.

Nie byłoby możliwe zrealizowanie tej wystawy bez zaangażowania wielu osób, organizacji i instytucji. Szczególne słowa wdzięczności kieruję do Pana Petera Obsta – Wiceprezesa Amerykańskiej Rady Kultury Polskiej - za zebranie plakatów, ogromne zaangażowanie oraz podarowanie cennych plakatów dla muzeum. Dziękuję Muzeum Polskiemu w Ameryce: Panu Dyrektorowi Janowi M. Lorysiowi i Pani Barbarze Mirecki – za życzliwość, podarowanie i wypożyczenie plakatów; Muzeum Plakatu w Wilanowie; dziękuję Amerykańskiemu Centrum Kultury Polskiej w Waszyngtonie. Słowa uznania i podziękowania kieruję do Pana Paula Bosse, który poszukiwał plakatów w USA; Konsula Generalnego w Nowym Jorku – Krzysztofa Kasprzyka, Pani Majki Deborah, Johna Szucha, Patricji i Aleksandra Koprowski, Zbigniewa i Bożeny Bienkowskich, Ryszarda Drucha, Laury Kafki i Jadwigi Boguckiej.

Jako organizatorzy wystawy mamy nadzieję, że będzie ona dokumentacją i świadectwem działalności środowisk polonijnych. Podarowane plakaty będą zaczątkiem przyszłej kolekcji plakatów polonijnych Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego.

Wybitne dzieła zaprojektowane przez znanych i cenionych twórców niechaj przyniosą wszystkim zwiedzającym wiele wspaniałych doznań i radości.

Iwona Stefaniak

Ladies and Gentlemen!

We are proud to present the Polonia Poster Exhibition, which is dedicated to commemorate the 40th anniversary of Casimir Pulaski Museum in Warka and Casimir Pulaski Day 2007. The exhibition consists of prints depicting American Polonia's way of life.
There is a reason we have chosen this collection. The Museum in Warka, which has been open since 1967, is not only a living monument of "the hero of two nations", but also a place commemorating Poles who live and work abroad, especially those in the United States of America.

Centered around Polish associations and organizations, the Polish together with the American of Polish descent remain active, reminding the world about national anniversaries, compatriots who have rendered great service to our country as well as about historic and social events of great importance. They are the memory of Poland and the phenomenon we call patriotism. Each and every event is accompanied by advertisement and promotional prints, which comprise invitations, flyers, advertisements, posters. Years later those prints form a documentary and a source of information; often they speak volumes about the times during which they were created.

The poster is a special form of print. Having been commissioned, it requires an idea and a synthesis of the content of the message the designer wishes to send. Basically, it is a pragmatic graphic designed to be seen on public notice boards, walls and fences. It is supposed to advertise, inform about current events, and agitate. Designers not only bear in mind the specific event - whether it is an exhibition, a theater play, concert, festival or a meeting, they also choose the form of an artistic activity. They are expected to appeal to the audience with help of a slogan and a picture. Posters scream; sometimes they entertain. They can be melancholic, joyful, serious, funny. They stimulate imagination, stir up anger, alert us to be on standby, increase willingness to participate. The audience should be able to spot it and be made to think.

The poster's history shows constant development - from colorful paintings to a strict message conveyed by lettering and synthesis. The phenomenon of the Polish poster, which has its roots in Young Poland and was developed by the so-called Polish School of Poster makes us think of this mode of artistic expression as art of the highest caliber. However, it hasn't always been designed by a graphic artist, an architect or a painter. Economic and organizational reasons must have been taken into account as well. It has been the case with many posters, which we open to the public during this exhibition. Among the posters presented are specimens of extraordinary designers, e.g. Jerzy Hryniewiecki, Jan Młodożeniec, Jan Lenica, Rafał Olbiński, Roman Kalarus, though posters designed by less popular artists or created by the very same Polish organizations are also present. The latter are often "home-made", i.e. they are prepared in a rush and printed on poor quality paper. Their goal is to come across and agitate. Having achieved that, they are thrown away. The Polish poster survived thanks to collectors and archives of different organizations. It now forms documentary evidence. Thanks to it, we have been able to reconstruct the history of Polish events. Therefore, we should praise those, who have shown the will to send a message, to show historic personalities or artists by means of graphic forms, as well as those, who have kept the posters all these years.

It would not be possible to make this exhibition available without the help of a number of people, organizations and institutions. I am especially grateful to Mr. Peter Obst - the Vice-president of the American Council for Polish Culture for his commitment to collecting the posters and donating the valuable collection to the Museum. I would like to thank The Polish Museum of America: its Director, Mr. Jan M. Loryś and Mrs. Barbara Mirecki for their kind heart and for lending us posters and donating part of their collection. I would also like to thank the Pulaski Museum in Wilanów as well as The American Polish Culture Center in Washington. I would like to recognize Mr. Paul Bosse, who has conducted a search for posters in the United States; Consul-General in New York, Mr. Krzysztof Kasprzyk, Mrs. Majka Deborah, Mr. John Szuch, Mr. and Mrs. Patricia and Alexander Koprowski, Mr. and Mrs. Zbigniew and Bożena Bienkowski, Mr. Ryszard Druch, Mrs. Laura Kafka and Mrs. Jadwiga Bogucka.

As hosts to this exhibition we hope it will be a documentary and a proof of activities of the Polish community. The donated posters shall be the beginning of a future Polish poster collection, housed in the Casimir Pulaski Museum in Warka.

May those magnificent pieces of art, designed by well-known and highly regarded artists bring joy and great impressions to all visitors.

Iwona Stefaniak